ครม.อนุมัติร่างกฎกระทรวงให้ “คุรุสภา” เป็นหน่วยงานรัฐที่สามารถขอให้เจ้าพนักงานบังคับคดีดำเนินการบังคับทางปกครอง

มติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 3 พฤษภาคม 2565 ที่เกี่ยวข้องกับกระทรวงศึกษาธิการ (ศธ.) อนุมัติหลักการร่างกฎกระทรวงกำหนดหน่วยงานของรัฐที่สามารถขอให้เจ้าพนักงานบังคับคดีดำเนินการบังคับทางปกครอง (ฉบับที่ ..) พ.ศ. …. ตามที่กระทรวงศึกษาธิการ (ศธ.) เสนอ โดยสาระสำคัญของร่างกฎกระทรวง คือ กำหนดให้คุรุสภาเป็นหน่วยงานของรัฐที่สามารถขอให้เจ้าพนักงานบังคับคดีดำเนินการทางปกครองแทนได้ตามกฎหมายว่าด้วยวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง

• มาตรา 63/15 วรรคหนึ่ง แห่งพระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2562 บัญญัติให้ในกรณีที่มีการบังคับให้ชำระเงินและคำสั่งทางปกครองที่กำหนดให้ชำระเงินเป็นที่สุดแล้ว หากหน่วยงานของรัฐที่ออกคำสั่งให้ชำระเงินประสงค์ให้เจ้าพนักงานบังคับคดีในสังกัดกรมบังคับคดี ดำเนินการบังคับให้เป็นไปตามคำสั่งทางปกครองดังกล่าว ให้ยื่นคำขอต่อศาลภายในสิบปีนับแต่วันที่คำสั่งทางปกครองที่กำหนดให้ชำระเงินเป็นที่สุดเพื่อให้ศาลออกหมายบังคับคดี เพื่อบังคับให้เป็นไปตามคำสั่งทางปกครองนั้น และมาตรา 63/15 วรรคหก บัญญัติให้หน่วยงานของรัฐตามมาตรา 63/15 หมายความว่า กระทรวง ทบวง กรม หรือส่วนราชการที่เรียกชื่ออย่างอื่นและมีฐานะเป็นกรม ราชการส่วนภูมิภาค ราชการส่วนท้องถิ่น และหน่วยงานอื่นของรัฐตามที่กำหนดในกฎกระทรวง
• โดยที่คุรุสภามีฐานะเป็นนิติบุคคลและเป็นหน่วยงานในกำกับของ ศธ. ตามมาตรา 7 แห่งพระราชบัญญัติสภาครูและบุคลากรทางการศึกษา พ.ศ. 2546 คุรุสภามีอำนาจหน้าที่กำหนดมาตรฐานวิชาชีพ ออกและเพิกถอนใบอนุญาตประกอบวิชาชีพ กำกับดูแลการปฏิบัติตามมาตรฐานและจรรยาบรรณของวิชาชีพและการพัฒนาวิชาชีพ เป็นสภาวิชาชีพทางการศึกษาที่เป็นหน่วยงานของรัฐประเภทองค์การมหาชน กรณีที่คุรุสภาได้มีคำสั่งทางปกครองให้ชำระเงิน แต่ไม่มีการชำระเงินต้องใช้มาตรการบังคับทางปกครอง ซึ่งคุรุสภาขาดบุคลากรที่จะดำเนินการบังคับตามคำสั่งทางปกครองดังกล่าว ประกอบกับคุรุสภามิได้มีฐานะเป็นกระทรวง ทบวง กรม หรือส่วนราชการที่เรียกชื่ออย่างอื่นและมีฐานะเป็นกรม ราชการส่วนภูมิภาค ราชการส่วนท้องถิ่นที่จะขอให้กรมบังคับคดีดำเนินการทางปกครองแทนได้ ดังนั้น เพื่อให้การบังคับตามคำสั่งทางปกครองที่กำหนดให้ชำระเงินของคุรุสภาเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ จึงมีความจำเป็นออกกฎกระทรวงกำหนดหน่วยงานของรัฐที่สามารถขอให้เจ้าพนักงานบังคับคดีดำเนินการบังคับทางปกครอง (ฉบับที่ ..) พ.ศ. …. เพื่อกำหนดให้คุรุสภาเป็นหน่วยงานของรัฐที่สามารถขอให้เจ้าพนักงานบังคับคดีดำเนินการบังคับทางปกครองได้ ตามมาตรา 63/15 วรรคหก แห่งพระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2562