5 มิถุนายน 2567 – พลตำรวจเอก เพิ่มพูน ชิดชอบ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ เป็นประธานในพิธีเปิดการเสวนาเชิงนโยบายระดับภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกและการเปิดตัว “ข้อเสนอแนะว่าด้วยการศึกษาเพื่อสันติภาพ สิทธิมนุษยชน และการพัฒนาที่ยั่งยืน 2023” โดย Ms. Kim Soohyun ผู้อำนวยการสำนักงานยูเนสโก กรุงเทพฯ และ Dr. Lim Hyun Mook ผู้อำนวยการศูนย์แอพเซยู (APCEIU) ร่วมกล่าวเปิดงาน ณ โรงแรมสกายวิว กรุงเทพมหานคร

รมว.ศธ. กล่าวว่า กระทรวงศึกษาธิการให้ความสำคัญกับการศึกษา และเล็งเห็นว่าการศึกษาสามารถให้ความรู้และค่านิยมในสังคม จนเกิดเป็น “การศึกษาเพื่อสันติภาพ” และ “การศึกษาสิทธิมนุษยชน” ที่ทำให้ผู้เรียนตระหนักถึงสิทธิและหน้าที่ของตนเองและผู้อื่น ส่งเสริมความเข้าใจกัน ยอมรับและเคารพในความแตกต่าง ป้องกันการละเมิดสิทธิ และสร้างสังคมยุติธรรมที่เท่าเทียม เกิดเป็นการพัฒนาการศึกษาที่ยั่งยืน ที่เป็นเครื่องมือทรงพลังในการสร้างสันติภาพ ที่สนับสนุนคุณค่าทางจริยธรรมและพฤติกรรม และเน้นการเรียนรู้อย่างมีส่วนร่วมของเยาวชนและทุกคนในสังคม

สำหรับนโยบาย “เรียนดี มีความสุข” ของกระทรวงศึกษาธิการนั้น ได้ยึดผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง สร้างเครือข่ายสถานศึกษา ความร่วมมือระหว่างประเทศ เพื่อเป็นช่องทางแลกเปลี่ยนองค์ความรู้ โดยมีกระบวนการพัฒนานักเรียน สร้างสัมพันธภาพ พัฒนาทักษะวิชาการ ทักษะอาชีพ ทักษะชีวิตร่วมกัน และเรียนรู้โดยใช้เทคโนโลยีรูปแบบ Anywhere Anytime ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในการเสริมสร้างสันติภาพ การเคารพสิทธิซึ่งกันและกัน ลดความขัดแย้ง ลดความเหลื่อมล้ำ ทำให้ผู้เรียนเข้าใจมุมมองความเป็นพลเมืองโลก และประสบการณ์ที่แตกต่างกัน

เชื่อมั่นว่าเวทีนี้จะเปิดโอกาสให้ได้เรียนรู้และพร้อมก้าวหน้าไปด้วยกัน จนเกิดแนวทางสำคัญในการขับเคลื่อนการศึกษาเพื่อสันติภาพ การศึกษาสิทธิมนุษยชน และการศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน บูรณาการในหลักสูตรการเรียนการสอน ตลอดจนส่งเสริมการมีส่วนร่วมของครอบครัว ชุมชน ท้องถิ่น ภาคประชาสังคม และองค์กรที่นำโดยเยาวชน และจะนำข้อเสนอแนะที่ได้รับไปพัฒนา Roadmap ทางการศึกษา เพื่อบูรณาการแนวปฏิบัติของประเทศสมาชิกในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก ให้เกิดความร่วมมืออย่างเป็นรูปธรรม และหวังว่าเวทีนี้จะเป็นจุดเริ่มต้นของการเปลี่ยนแปลงที่ดี สู่เครือข่ายที่แข็งแกร่งด้านการศึกษา เพื่ออนาคตที่ยั่งยืน

การเสวนาเชิงนโยบายระดับภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกและการเปิดตัว “ข้อเสนอแนะว่าด้วยการศึกษา เพื่อสันติภาพ สิทธิมนุษยชน และการพัฒนาที่ยั่งยืน 2023” (Regional Dialogue and Launch of the ‘2023 Recommendation on Education for Peace, Human Rights and Sustainable Development’ in Asia-Pacific) จัดโดยสำนักงานยูเนสโก กรุงเทพฯ ร่วมกับกระทรวงศึกษาธิการ ศูนย์การศึกษาเพื่อความเข้าใจอันดีระหว่างประเทศแห่งเอเชียแปซิฟิก (APCEIU) ศูนย์ความเป็นเลิศแห่งเอเชียแปซิฟิก และศูนย์โลกศึกษาของนิวซีแลนด์ ระหว่างวันที่ 5 – 7 มิถุนายน 2567 เพื่อร่วมอภิปรายและหาแนวทางส่งเสริมการดำเนินการตามข้อเสนอแนะว่าด้วยการศึกษาเพื่อสันติภาพ ให้เกิดผลเป็นรูปธรรมในประเทศสมาชิกในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก โดยมีผู้แทนจากวงการวิชาการ ภาคประชาสังคม องค์การระหว่างประเทศและองค์กรพัฒนาเอกชน Natcom เยาวชน และผู้แทนจากประเทศในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก จำนวน 100 คน เข้าร่วม

ทั้งนี้ ภายในงานได้มีข้อเสนอแนะที่มุ่งเน้นด้านสันติภาพ การเคารพสิทธิมนุษยชน และการสนับสนุนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนของสหประชาชาติ (SDGs) เพื่อเป็นแนวทางพัฒนาเนื้อหาการเรียนการสอนและหลักสูตรที่ครอบคลุม การฝึกอบรมครูและผู้สอน การสร้างความตระหนักในระดับชุมชนและสังคม รวมทั้งการประสานงานระหว่างรัฐบาล หน่วยงานการศึกษา และองค์กรที่เกี่ยวข้อง เพื่อให้บรรลุเป้าหมายได้อย่างมีประสิทธิภาพ เกิดผลที่เป็นรูปธรรมในการปรับเปลี่ยนระบบการศึกษา ทั้งด้านกฎหมาย นโยบาย และการพัฒนาหลักสูตรแนวทางการสอน สภาพแวดล้อมการเรียนรู้ และการประเมินผล
โดยได้ร่วมกันสรุปแนวทางประเด็นหลักสำคัญ ที่ได้รับการรับรองจากประเทศสมาชิก 194 ประเทศ ในการประชุมสมัยสามัญขององค์การยูเนสโก ครั้งที่ 42 เมื่อเดือนพฤศจิกายน 2566 ที่ผ่านมา ให้มีเนื้อหาสอดคล้องกับปัจจุบัน มีเป้าหมายเพื่อเสริมสร้างการศึกษาที่มีคุณภาพและทั่วถึงสำหรับทุกคน ดังนี้
1) นิยามใหม่ของ “สันติภาพ” ไม่ใช่แค่การปราศจากความรุนแรงและความขัดแย้งเท่านั้น แต่ยังเป็นการสร้างสังคมเชิงบวก การส่วนร่วมของทุกคน การมีชีวิตที่ส่งเสริมความสามารถของคนในการให้คุณค่าต่อศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ และการดูแลตนเอง คนรอบข้าง และโลกที่เราอาศัยร่วมกัน
2) การศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน ระบบการศึกษาจำเป็นต้องปรับปรุงความสามารถในการฟื้นตัวจากวิกฤตที่เกิดจากสภาพภูมิอากาศอย่างมีประสิทธิภาพ และจัดการกับผลกระทบที่ตามมา
3) การเป็นพลเมืองโลก การส่งเสริมปรัชญา หลักการ และองค์ประกอบของการศึกษาสำหรับการเป็นพลเมืองโลก เป็นสิ่งสำคัญในการเตรียมนักเรียนให้รู้จักคุณค่าและศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์
4) ความเสมอภาคระหว่างเพศและการศึกษา: การส่งเสริมความเท่าเทียมระหว่างเพศ เป็นหนึ่งประเด็นสำคัญระดับโลกของยูเนสโก
5) การศึกษาในยุคดิจิทัล ในยุคที่ข้อมูลมีจำนวนมากและหลากหลาย สามารถเข้าถึงได้ง่ายการรู้เท่าทันสื่อและข้อมูล รวมถึงทักษะดิจิทัล เป็นเครื่องมือที่ครูและนักเรียนจำเป็นต้องมีเพื่อการดำเนินชีวิตในโลกยุคปัจจุบัน

พบพร ผดุงพล / ข่าว
พีรณัฐ ยุชยะทัต / ภาพ